Για το παλιό και το «καινούριο»

Τι είναι οπισθοδρομικό: τι είναι προοδευτικό: σε καιρούς κρίσης όσοι αγωνίζονται με όλες τους τις δυνάμεις  για την διατήρηση των ιδιοτελών προνομίων τους, βιάζουν τις λέξεις. Και τότε, εκτός από τους επιστήμονες χρειάζονται κι οι ποιητές. Σαν τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, τον καλό άνθρωπο από το Άουξμπουργκ. Ας τον ακούσουμε τον Γερμανό του Μεσοπολέμου οι …αντι-γερμανοί κάτοικοι της χώρας της Χρυσηΐδος Δημουλίδου και του Νότη Σφακιανάκη.

Käthe Kollwitz: Die Freiwilligen (1921-1922). Χαρακτικό.

Στεκόμουν πάνω σ’ ένα λόφο κι είδα το Παλιό να πλησιάζει, μα ερχόταν σα Νέο.

Σερνόταν πάνω σε καινούργια δεκανίκια που κανένας δεν είχε ξαναδεί,

βρομούσε νέες μυρουδιές σαπίλας που κανείς δεν είχε ξαναμυρίσει.

Η πέτρα που πέρασε κατρακυλώντας ήταν η νεότερη εφεύρεση,

και τα ουρλιαχτά από τους γορίλες που βαράγανε τα στήθια τους

συνθέτανε την πιο μοντέρνα μουσική.

Παντού μπορούσες να δεις τάφους ανοιχτούς που χάσκανε άδειοι, καθώς

το Νέο πλησίαζε στην πρωτεύουσα.

Ολόγυρα έστεκαν όσοι εμπνέονταν από τον τρόμο, κραυγάζοντας:

«Φτάνει το Νέο, το Ολοκαίνουργιο, χαιρετήστε το Νέο, γίνετε κι εσείς νέοι σαν κι εμάς!«.

Κι αυτοί που ακούγανε, τίποτα άλλο δεν ακούγαν από τις κραυγές τους,

μα αυτοί που έβλεπαν, βλέπανε αυτά που δεν φωνάζονταν.

Έτσι το Παλιό έκανε την εμφάνισή του σαν Νέο μασκαρεμένο,

κι έφερνε αλυσοδεμένο μαζί του το Νέο να το παρουσιάσει σαν Παλιό.

Το Νέο βάδιζε αλυσοδεμένο και ντυμένο με κουρέλια,

έτσι που αποκαλύπτονταν τα θεσπέσια μέλη του.

Κι η πομπή συνέχιζε να προχωράει μες τη νύχτα,

μα αυτό που πήρανε για χάραμα ήταν το φως απ’ τις φωτιές στον ουρανό.

Κι η κραυγή: «Φτάνει το Νέο, το Ολοκαίνουργιο, χαιρετήστε το Νέο,

γίνετε κι εσείς νέοι σαν κι εμάς!»

πιο εύκολα θα ακουγότανε, αν όλα δεν είχανε πνιγεί μες τις ομοβροντίες των όπλων

Μπ. Μπρεχτ: Ποιήματα του Σβέντμποργκ, 1938